بررسی دلایل خاموش شدن سرور HPE (بررسی خطاهای سرور hp)

خاموش شدن ناگهانی سرور HP در زمان کار، یکی از تجربه‌هایی است که هیچ مدیر شبکه‌ای دوست ندارد با آن روبه‌ رو شود. مخصوصاً وقتی تمام سرویس‌ها، اطلاعات و فرآیندهای کاری روی آن اجرا می‌شوند و در یک لحظه همه‌چیز از کار می‌افتد. در چنین شرایطی، اولین سؤال هر مدیر شبکه یا کارشناس IT این است: علت خاموش شدن سرور HPE چیست و از کجا باید شروع کنم؟

در این مقاله از برقچی، به‌ صورت گام‌ به‌ گام بررسی می‌کنیم که چرا سرور HP ممکن است به‌ طور ناگهانی خاموش شود، از مشکلات سخت‌افزاری مثل پاور، رم یا پردازنده گرفته تا تنظیمات نرم‌افزاری و خطاهای BIOS. همچنین با معرفی ابزارهای مدیریتی و روش‌های عیب‌یابی HPE، به شما کمک می‌کنیم تا بتوانید در کوتاه‌ترین زمان، علت دقیق را پیدا کرده و از تکرار چنین خاموشی‌هایی جلوگیری کنید.

در پایان این مقاله، دید روشنی نسبت به خطاهای سرور HP پیدا خواهید کرد و می‌دانید دقیقاً چه اقداماتی برای جلوگیری از خاموشی ناگهانی سرور باید انجام دهید.

دلایل سخت‌افزاری خاموش شدن سرور HPE

در بسیاری از موارد، خاموش شدن ناگهانی سرور HPE ریشه در مشکلات سخت‌افزاری دارد. این نوع خطاها معمولاً با علائمی مثل چراغ‌های هشدار، صدای بوق، یا ثبت کدهای خطا در System Log همراه‌اند. در ادامه، گام‌ به ‌گام مهم‌ترین دلایل را بررسی می‌کنیم و روش‌های عیب‌یابی هر مورد را توضیح می‌دهیم.

۱. مشکلات در منبع تغذیه (Power Supply / PSU)

منبع تغذیه یا PSU یکی از مهم ترین قسمت های سرور است و هرگونه ناپایداری در آن می‌تواند باعث خاموشی ناگهانی شود. گاهی اوقات حتی وقتی سرور دارای دو پاور است، وجود مشکل در یکی از آن‌ها یا نوسان برق شهری می‌تواند منجر به خاموش شدن کل سیستم شود.

❌ نشانه‌ها:

• چشمک زدن چراغ وضعیت پاور
• ثبت خطای Power Supply Failure یا Power Redundancy Lost در iLO
• خاموش شدن ناگهانی هنگام بار پردازشی سنگین

✔️ راه‌حل:
از طریق iLO یا System Insight Display وضعیت هر پاور را بررسی کنید. در صورت مشاهده‌ی خطا، پاور معیوب را جدا کرده و با یک پاور سالم تست کنید. همچنین اطمینان حاصل کنید که هر دو پاور به دو منبع برق مستقل (دو فاز یا دو UPS جداگانه) متصل باشند تا از خاموشی به دلیل نوسان برق جلوگیری شود.

۲. خرابی مادربورد یا پردازنده (Mainboard / CPU)

پردازنده و مادربورد مغز اصلی سرور هستند و هرگونه نقص در آن‌ها می‌تواند باعث ریست یا خاموشی خودکار سیستم شود. این خطاها معمولاً با کدهای هشدار در System Log یا LEDهای جلوی سرور قابل شناسایی هستند.

❌ نشانه‌ها:

• نمایش خطاهای Fatal ROM Error، Processor Failure یا System Halted
• عدم بوت شدن سرور و خاموشی خودکار در چند ثانیه پس از روشن شدن

✔️ راه‌حل:

ابتدا با ابزار HPE iLO وضعیت سلامت پردازنده و مادربورد سرور HPE را بررسی کنید. اگر خطای ROM یا BIOS گزارش شده بود، Firmware مربوط به سیستم را به ‌روزرسانی کنید. در صورت تکرار خطا، تست سخت‌افزاری CPU در محیط HPE Insight Diagnostics را انجام دهید یا مادربورد را با نمونه‌ی سالم جایگزین کنید.

۳. نقص در حافظه رم (RAM)

حافظه رم نقش حیاتی در عملکرد پایدار سرور دارد. وجود ماژول رم معیوب می‌تواند باعث خاموش شدن ناگهانی یا ریست‌های مکرر سرور HP شود. در برخی مدل‌ها، سیستم حتی پیش از بوت شدن برای جلوگیری از آسیب، خاموش می‌شود.

❌ نشانه‌ها:

• خطای Memory Error Detected یا Uncorrectable ECC Error در لاگ‌ها
• چشمک زدن LED مربوط به اسلات رم

✔️ راه‌حل:

با استفاده از ابزار HPE Smart Memory Diagnostic تمام ماژول‌های رم سرور HPE را تست کنید. اگر سرور پس از خارج کردن یک ماژول خاص پایدار شد، همان ماژول را تعویض کنید. در هنگام ارتقاء یا تعویض رم، حتماً از مدل‌های تأییدشده توسط HPE استفاده کنید تا ناسازگاری سخت‌افزاری ایجاد نشود.

۴. خرابی فن‌ها و سیستم خنک‌کننده

گرمای بیش از حد دشمن شماره‌ یک سرور است. وقتی دمای CPU یا مادربورد از حد مجاز بالاتر رود، سیستم محافظتی سرور برای جلوگیری از آسیب سخت‌افزاری، به ‌طور خودکار سرور را خاموش می‌کند.

❌ نشانه‌ها:

• افزایش دمای CPU در iLO
• صدای غیرعادی فن‌ها یا کاهش سرعت چرخش آن‌ها
• پیام‌های خطای Fan Failure یا Thermal Shutdown

✔️ راه‌حل:

تمام فن‌ها را از نظر عملکرد بررسی کنید و از تمیزی فیلترها و مسیر جریان هوا در کیس سرور اطمینان حاصل کنید. در صورت نیاز، خمیر حرارتی پردازنده را تعویض کرده و سیستم خنک‌کننده را سرویس کنید. بهتر است در محیط دیتاسنتر، دمای اتاق را بین ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد حفظ کنید.

💡  برای تشخیص سریع‌تر، از iLO System Health Summary استفاده کنید؛ این ابزار خطاهای سخت‌افزاری را به ‌صورت طبقه‌بندی‌شده نمایش می‌دهد و می‌تواند نقطه شروع خوبی برای عیب‌یابی باشد.

دلایل نرم‌افزاری خاموش شدن سرور HP

گاهی اوقات، خاموش شدن سرور HPE ارتباطی به سخت‌افزار ندارد و از نرم‌افزار، سیستم‌عامل یا تنظیمات نادرست BIOS ناشی می‌شود. در این بخش، سه دلیل نرم‌افزاری رایج و روش بررسی آن‌ها را مرحله ‌به‌ مرحله توضیح می‌دهیم.

۱. مشکلات سیستم‌عامل (Operating System Issues)

گاهی سیستم‌عامل سرور به دلیل خطاهای کرنل، Crash در سرویس‌های حیاتی یا ناسازگاری درایورها، سرور را به‌ طور خودکار ریست یا خاموش می‌کند.
در محیط‌هایی مثل Windows Server یا VMware ESXi، این مشکل معمولاً با ثبت Event یا Log مشخص می‌شود.

❌ نشانه‌ها:

• ثبت خطاهایی مانند Unexpected Shutdown یا Kernel Power Error در Event Viewer
• Freeze شدن سرور پیش از خاموشی
• خاموشی در زمان بار پردازشی زیاد (مانند اجرای ماشین‌های مجازی یا سرویس‌های پایگاه داده)

✔️ راه‌حل:

1. لاگ‌های Event Viewer (در ویندوز) یا /var/log/messages (در لینوکس) را بررسی کنید.
2. اطمینان حاصل کنید که آخرین آپدیت امنیتی و سیستمی نصب شده باشد.
3. اگر از مجازی‌سازی استفاده می‌کنید، منابع CPU و RAM هر ماشین مجازی را به ‌درستی پیکربندی کنید تا سیستم Overload نشود.

۲. درایورها و Firmware قدیمی

درایورهای قدیمی یا ناسازگار با نسخه سیستم‌عامل می‌توانند موجب ناپایداری، خطای I/O یا حتی خاموشی ناگهانی سرور شوند. همچنین Firmware قدیمی بخش‌های حیاتی مانند BIOS، کنترلر RAID و کارت شبکه را دچار اختلال می‌کند.

❌ نشانه‌ها:

• خطاهای Firmware Error یا Controller Timeout در iLO Log
• رفتار غیرمنتظره مثل ریست شدن بدون هشدار
• عملکرد ناپایدار RAID یا Storage

✔️ راه‌حل:

• از بسته‌ی رسمی HPE Service Pack for ProLiant (SPP)  برای به ‌روزرسانی هم‌ زمان Firmware  و درایورها استفاده کنید.
• پس از آپدیت، سرور را ریبوت کرده و بررسی کنید که نسخه‌ها در محیط iLO یا Intelligent Provisioning ثبت شده باشند.
• در صورت استفاده از کارت RAID، بررسی کنید Firmware مربوط به کنترلر (مثلاً Smart Array P440) با نسخه سیستم‌عامل سازگار باشد.

۳. تنظیمات اشتباه BIOS یا iLO

یکی دیگر از دلایل پنهان خاموشی سرور HP، پیکربندی نادرست BIOS یا تنظیمات مدیریتی iLO است. این مورد معمولاً در زمان تغییر دستی تنظیمات Power، Fan Control یا Thermal Shutdown اتفاق می‌افتد.

❌ نشانه‌ها:

• سرور پس از چند دقیقه کار به صورت خودکار خاموش می‌شود.
• در Log خطاهایی مثل Thermal Shutdown Triggered یا Power Regulation Event دیده می‌شود.
• تغییرات اخیر در BIOS یا iLO بدون تست پایدارسازی انجام شده است.

✔️ راه‌حل:

1. وارد BIOS Setup شوید و تنظیمات مربوط به Power Management و Thermal Protection را به حالت Default برگردانید.
2. در بخش iLO = Power & Thermal Settings، مطمئن شوید گزینه‌ی Auto Power On فعال است و محدوده دمایی CPU درست تنظیم شده.
3. در نهایت، بررسی کنید که ویژگی Automatic Power Recovery فعال باشد تا سرور در صورت قطع و وصل برق دوباره به‌صورت خودکار روشن شود.

💡  بسیاری از مشکلات نرم‌افزاری سرورهای HP از ترکیب سه عامل ایجاد می‌شوند Firmware قدیمی، تنظیمات اشتباه BIOS و ناسازگاری درایورها. اگر خاموشی تکرار می‌شود، بهتر است ابتدا کل پکیج Firmware را به‌روزرسانی و سپس BIOS را Reset کنید تا تعارض‌ها برطرف شوند.

🔍  دلایل سخت‌افزاری و نرم‌افزاری خاموش شدن سرور HPEدر یک نگاه

💡 اگر هنوز مطمئن نیستید مشکل از سخت‌افزار است یا نرم‌افزار، بهتر است ابتدا iLO Event Log را بررسی کنید؛ چون HPE تمام خطاهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را در آن به ترتیب زمان ذخیره می‌کند.

چگونه از خاموش شدن ناگهانی سرور HPE جلوگیری کنیم؟

وقتی علت خاموشی سرور مشخص شد، قدم بعدی پیشگیری از تکرار آن است. سرورهای HPE به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با چند اقدام ساده اما دقیق می‌توان از بروز خاموشی‌های ناگهانی جلوگیری کرد. در ادامه، مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه برای حفظ پایداری سرور HP را مرور می‌کنیم.

۱. به‌روزرسانی منظم Firmware و درایورها

یکی از اصلی‌ترین دلایل ناپایداری در سرورهای HP، قدیمی بودن Firmware، BIOS یا درایورهای سخت‌افزار است. نسخه‌های جدید معمولاً شامل اصلاحات مهم امنیتی و رفع باگ‌های سخت‌افزاری هستند.

🔹 راهکار:

از بسته رسمی HPE Service Pack for ProLiant (SPP) برای به‌ روزرسانی کلیه Firmwareها استفاده کنید. پس از به‌ روزرسانی، در محیط iLO یا System Information نسخه‌های جدید را بررسی کنید تا مطمئن شوید تمام اجزا با موفقیت به‌ روز شده‌اند.

۲. مانیتورینگ سلامت سرور از طریق iLO

سیستم iLO (Integrated Lights-Out) یکی از قدرتمندترین ابزارهای مدیریتی HPE است که با آن می‌توانید سلامت سخت‌افزار، دما، ولتاژ، سرعت فن‌ها و وضعیت پاورها را در لحظه بررسی کنید.

🔹 راهکار:

• بخش System Health Summary را به‌صورت روزانه چک کنید.
• هشدارهای دما و پاور را در قسمت iLO Alerts فعال کنید تا در صورت افزایش حرارت یا افت ولتاژ، سریع مطلع شوید.
• در دیتاسنتر، دمای محیط را در بازه‌ی ۱۸ تا ۲۴ درجه سانتی‌گراد و رطوبت بین ۴۰ تا ۶۰٪ حفظ کنید.

۳. اطمینان از سلامت منبع تغذیه (Power Supply / PSU)

حتی اگر سرور شما دو پاور دارد، خرابی یکی از آن‌ها یا نوسان برق در ورودی می‌تواند باعث خاموش شدن کامل سیستم شود.

🔹 راهکار:

• هر پاور را به یک منبع برق جداگانه (ترجیحاً دو UPS مجزا) متصل کنید.
• وضعیت پاورها را از طریق تب Power Supply در iLO بررسی کنید.
• در صورت مشاهده خطای Power Redundancy Lost یا Power Supply Failure، PSU معیوب را بلافاصله تعویض کنید.

۴. اجرای تست دوره‌ای سلامت سخت‌افزار

با استفاده از ابزارهای رسمی HPE می‌توانید پیش از وقوع خاموشی، اجزای معیوب را شناسایی کنید.

🔹 ابزارهای پیشنهادی:

• HPE Insight Diagnostics: بررسی سلامت رم، پردازنده و مادربورد
• HPE iLO Integrated Diagnostics: مانیتورینگ سریع وضعیت پاور و فن‌ها
• HPE Smart Storage Administrator (SSA): تحلیل سلامت درایوها و RAID

توصیه می‌شود این تست‌ها به‌صورت دوره‌ای (مثلاً ماهی یک‌بار) انجام شوند تا از سلامت کامل سیستم اطمینان حاصل شود.

۵. تنظیم صحیح BIOS و گزینه‌های Power Management

تنظیمات اشتباه در BIOS یا Power Management ممکن است باعث خاموشی خودکار سرور در شرایط خاص شود.

🔹 راهکار:

• در BIOS گزینه Restore Default Settings را انتخاب کنید تا تنظیمات اشتباه حذف شود.
• مطمئن شوید ویژگی Thermal Shutdown در محدوده‌ی دمایی صحیح فعال است.
• گزینه‌ی Automatic Power Recovery را روشن کنید تا سرور پس از قطعی برق به‌صورت خودکار روشن شود.

۶. استفاده از UPS و برق پایدار

نوسانات برق یا افت ولتاژ لحظه‌ای می‌تواند باعث خاموشی ناگهانی یا آسیب به پاورها شود. استفاده از UPS استاندارد، از سرور در برابر این نوسانات محافظت می‌کند.

🔹 راهکار:

• برای هر رک سرور، UPS مناسب با ظرفیت مصرف انتخاب کنید.
• عملکرد و سلامت باتری UPS را به‌صورت دوره‌ای بررسی کنید.
• از قابلیت Power Conditioning برای تثبیت ولتاژ ورودی استفاده کنید.

💡  نگهداری پیشگیرانه یعنی ترکیب نظارت هوشمندانه (iLO و OneView) با به‌روزرسانی منظم (SPP). اگر این دو مورد را جدی بگیرید، احتمال خاموش شدن ناگهانی سرور تقریباً به صفر می‌رسد.

🎯 جمع‌بندی نهایی: کنترل، پیشگیری و پایداری سرور HPE

خاموش شدن ناگهانی سرور HP معمولاً نتیجه‌ی یک خطای قابل پیشگیری است، از خرابی پاور و رم گرفته تا تنظیمات اشتباه BIOS یا Firmware قدیمی.
برای جلوگیری از این اتفاق‌ها، کافی است سه اصل کلیدی را رعایت کنید:

1. تشخیص سریع خطا: همیشه از طریق iLO و Event Log منشأ خاموشی را بررسی کنید تا بدانید مشکل از سخت‌افزار است یا نرم‌افزار.
2. به‌روزرسانی منظم: Firmware، BIOS و درایورها را با بسته‌ی رسمی HPE SPP  به ‌روز نگه دارید تا ناسازگاری‌ها حذف شوند.
3. مانیتورینگ مداوم: دما، پاورها و فن‌ها را از طریق iLO و OneView کنترل کنید تا پیش از خاموشی، هشدارها را ببینید.

با رعایت همین چند نکته ساده، سرور HPE شما همیشه پایدار، ایمن و آماده‌ی کار خواهد بود، بدون خاموشی‌های ناگهانی و دردسرهای بعدی.

سوالات متداول

اولین قدم برای پیدا کردن علت خاموش شدن سرور HP چیست؟

بهترین نقطه شروع، بررسی iLO Event Log و Integrated Management Log (IML) است. این بخش‌ها تمام خطاهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری را با زمان وقوع ثبت می‌کنند.

آیا قدیمی بودن Firmware می‌تواند باعث خاموش شدن ناگهانی سرور شود؟

بله، نسخه‌های قدیمی Firmware ممکن است ناسازگاری ایجاد کنند و باعث ریست یا خاموشی ناگهانی شوند. بهتر است همیشه از بسته‌ی HPE Service Pack for ProLiant (SPP) برای آپدیت استفاده کنید.

چطور بفهمم سرور به خاطر دمای بالا خاموش شده است؟

در محیط iLO به بخش System Health → Temperature Sensors بروید. اگر پیغام Thermal Shutdown در لاگ ثبت شده باشد، علت خاموشی افزایش بیش‌ازحد دماست.

چرا با وجود داشتن دو پاور (PSU)، باز هم سرور خاموش می‌شود؟

اگر هر دو پاور از یک منبع برق تغذیه شوند یا یکی از آن‌ها معیوب باشد، Redundancy از کار می‌افتد و سرور برای محافظت خودکار خاموش می‌شود. همیشه پاورها را به دو منبع برق مستقل وصل کنید.

مهم‌ترین اقدام برای جلوگیری از خاموشی‌های ناگهانی چیست؟

به‌روزرسانی منظم Firmware و مانیتورینگ مداوم دما و ولتاژ از طریق iLO. این دو کار ساده، بیشترین تأثیر را در حفظ پایداری سرور HP دارند.